ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਪੱਗਾ ਤੇ ਖਾਲਸੇ ਦਾ ਦਸਤਾਰਾ ਏ ।
ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਦਾੜੀਆਂ ਤੇ ਖਾਲਸੇ ਦਾ ਦਾਹੜਾ ਏ ।
ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਦਾਲ ਹੈ ਤੇ ਖਾਲਸੇ ਦਾ ਦਾਲਾ ਏ ।
ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਸਬਜੀ ਤੇ ਖਾਲਸੇ ਦਾ ਭਾਜਾ ਏ ।
ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਰੋਟੀਆਂ ਤੇ ਖਾਲਸੇ ਦਾ ਪ੍ਰਸਾਦਾ ਏ ।
ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਪਤੀਲੇ ਤੇ ਖਾਲਸੇ ਦਾ ਦੇਗਾ ਏ ।
ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਤਲਵਾਰਾਂ ਤੇ ਖਾਲਸੇ ਦਾ ਤੇਗਾ ਏ ।
ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਦਿਨ ਤੇ ਖਾਲਸੇ ਦਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਾ ਏ।
ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਬੇਨਤੀ ਤੇ ਖਾਲਸੇ ਦਾ ਅਰਦਾਸਾ ਏ ।
ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਪਾਗਲ ਤੇ ਖਾਲਸੇ ਦਾ ਮਸਤਾਨਾ ਏ ।
ਲੋਕਾ ਲਈ ਨਹੌਣਾ ਤੇ ਖਾਲਸੇ ਦਾ ਇਸ਼ਨਾਨਾ ਏ ।
ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਸਾਹਿਬ ਜਿਲੇ ਵਿੱਚ ਪਿੰਡ ਤਰਸਿੱਕਾ ਏ ।
ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਖਾਲਸੇ ਦਾ ਚਲਦਾ ਪਿਆ ਸਿੱਕਾ ਏ ।
ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਬੋਲੀਆਂ ਤੇ ਖਾਲਸੇ ਦਾ ਬੋਲਾ ਏ ।
ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਹੋਲੀਆਂ ਤੇ ਖਾਲਸੇ ਦਾ ਹੋਲਾ ਏ ।
ਗੜਗੱਜ ਬੋਲੇ ( ਖਾਲਸਈ ਬੋਲੇ )
(੧)ਉਗਰਾਹੀ- ਭਿੱਖਯਾ,ਗਜਾ ਕਰਨਾ
(੨)ਉਜਾਗਰ ਦੀਵਾ, ਚਿਰਾਗ
(੩) ਉਜੀਗਰੀ- ਲਾਲਟੈਂਣ
(੪)ਅਸਵਾਰਾ -ਸ੍ਰੀ 1ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੀ ਬੀੜ2ਕੂਚ,ਪ੍ਰਸਥਾਨ
(੫)ਅਸਵਾਰਾ ਕਰਨਾ-1.ਚੜ੍ਹਾਈ ਕਰਨੀ,ਕੂਚ ਕਰਨਾ,2ਪ੍ਰਲੋਕ ਗਮਨ
(੬)ਅਕਲ ਦਾਨ-ਛੋਟਾ,ਡੰਡਾ
(੭)ਆਕਾਸ਼ਪੂਰੀ-ਬੱਕਰੀ
(੮)ਅਕਾਸ਼ੀ ਦੀਵਾ-ਸੂਰਜ ਅਤੇ ਚੰਦਰਮਾ
(੯)ਅਕਾਸ਼ੀ ਫੌਜ-ਸ਼ਹੀਦੀ ਫੌਜ,ਅਜਗੈਬੀ ਸੈਨਾ
(੧੦)ਅਕਾਲ ਬਾਗਾਂ-‘ਸਤਿ ਸ੍ਰੀ ਅਕਾਲ’ ਦਾ ਜੈਕਾਰਾ
(੧੧)ਅਕਾਲੀ-1.ਅਕਾਲ ਦਾ ਉਪਾਸਕ 2.ਨੀਲਾ ਬਾਣਾ ਧਾਰੀ ਸਿੰਘ,ਨਿਹੰਗ ਸਿੰਘ
(੧੨)ਅਖੰਡ ਪਾਠ-ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਉਹ ਪਾਠ ਜੋ ਲਗਾਤਾਰ ਹੁੰਦਾ ਰਹੇ,ਜਦ ਤੀਕ ਭੋਗ ਨਾ ਪਵੇ ਤਦ ਤੀਕ ਰੁਮਾਲ ਨਾ ਪਾਇਆ ਜਾਵੇ|ਇਹ ਪਾਠ ਅੜਤਾਲੀ ਘੰਟੇ ਜਾਂ ਵੱਧ ਸਮੇਂਅੰਦਰ ਹੋਇਆ ਕਰਦਾ ਹੈ
(੧੩)ਅਤੀ ਅਖੰਡ ਪਾਠੀ-ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਉਹ ਪਾਠ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਇਕੱਲਾ ਪਾਠੀ ਇੱਕੇ ਆਸਣ ਬੈਠ ਕੇ ਨਿਰੰਤਰ ਕਰਦਾ ਹੋਇਆ ਅੱਠ ਅਥਵਾ ਨੂੌ ਪਹਿਰ ਅੰਦਰ ਸਮਾਪਤ ਕਰੇ|
(੧੪)ਅੰਥੱਕ-ਮਰੀਅਲ ਟੱਟੂ,ਜੋ ਘੋੜਾ ਹਾਰਿਆ ਹੋਇਆ ਹੋਵੇ
(੧੫)ਅਥੱਕ ਸਵਾਰੀ- ਜੁੱਤੀ, ਜੋੜਾ
(੧੬)ਅਨਹਤ ਸ਼ਬਦ-ਘੁਰਾੜੇ ਮਾਰਨੇ
(੧੭)ਅਫਲਾਤੂਨ-ਰਜਾਈ,ਲੇਫ
(੧੮)ਅਫਲਾਤੂਣੀ-ਤੁਲਾਈ
(੧੯)ਅਰਦਾਸਾ-ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ, ਬਿਨਓੁ
(੨੦)ਅਰਦਾਸਾ ਸੋਧਣਾ- ਕਿਸੇ ਕੰਮ ਦੇ ਆਰੰਭ ਜਾਂ ਸਮਾਪਤੀ ਤੇ ਕਰਤਾਰ ਅੱਗੇ ਬੇਨਤੀ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ ਕਰਨੀ
(੨੧)ਅਰਦਾਸੀਆ – ਅਰਦਾਸ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਸਿੰਘ
(੨੨)ਅਰਾਕਣ,ਅਰਾਕੀ-1.ਘੋੜੀ ਘੋੜਾ 2.ਟੈਰ,ਟੈਰਾ
(੨੩)ਅੜੰਗ ਬੜੰਗ ਹੋਣਾ-ਲੇਟਣਾ,ਸੌਂ ਜਾਣਾ
(੨੪)ਆਹੂ ਲਾਹੁਣੇ- ਕਤਲੇਆਮ ਕਰਨੀ,ਵੱਢ-ਟੁੱਕ
(੨੫)ਆਕੜ ਭੰਨ- ਰੋਗ,ਬਿਮਾਰੀ,ਬੁਖਾਰ
(੨੬)ਆਕੀ ਹੋਣਾ- ਹਵਾਲਾਤ ਵਿੱਚ ਪੈਣਾਂ, ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਹੋਣਾ
(੨੭)ਆਨੰਦ -1.ਪੂਰਨ ਤ੍ਰਿਪਤ,2.ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਦੀ ਮਰਿਆਦਾ ਅਨੁਸਾਰ ਵਿਆਹ ਕਰਨਾ
(੨੮)ਔਰਾਪਤ-ਝੋਟਾ,ਇਸ ਦਾ ਨਾਂ ਮਹਿਖਾਸੁਰ ਵੀ ਹੈ
(੨੯)ਅੰਗ ਸੰਗ-1. ਸਹਾਇਕ ,ਸਾਥੀ 2.ਕਰਤਾਰ,ਵਾਹਿਗੁਰੂ
(੩੦)ਅੰਗੀਠਾ-ਚਿਤਾ,ਚਿਖਾ
(੩੧)ਅੰਜਨੀ-ਰਾਤ,ਕਾਲੀ ਦੇਵੀ
(੩੨)ਅਨਮਤੀਆਂ- ਸਿੰਘ ਧਰਮ ਤੋਂ ਭਿੰਨ ਹੋਰ ਧਰਮ ਧਾਰਨ ਵਾਲਾ
(੩੩)ਅੰਨਾ-ਮੂਰਤੀ ਪੂਜਕ ਹਿੰਦੂ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਤਿਆਰ ਨਹੀਂ
(੩੪)ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਵੇਲਾ- ਪ੍ਰਾਂਤਹਕਾਲ,ਤੜਕਾ
(੩੫ਅੰਮ੍ਰਿਤੀ -ਸਲੂਣੀ ,ਕੜ੍ਹੀ
(੩੬)ਅੰਮਰਤੀਆ-ਜਿਸ ਨੇ ਖੰਡੇ ਦਾ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਛੱਕਿਆ ਹੈ
(੩੭)ਇੱਕਟੰਗੀ ਬਟੇਰਾ-ਬੈਂਗਣ,ਬਤਾਉ
(੩੮)ਇੰਦਰ-ਮੇਘ, ਬੱਦਲ
(੩੯)ਇੰਦਰ ਜਲ-ਵਰਖਾ ਦਾ ਪਾਣੀ
(੪੦)ਇੰਦਰਾਣੀ- ਹਵਾ,ਪੌਣ,ਵਾਯੂ
(੪੧)ਇਲਾਚੀ-1.ਫੁਲਾਹੀ,2.ਫੁਲਾਹੀ ਦੀ ਦਾਤਣ
(੪੨)ਸ਼ਹੀਦ-ਧਰਮ ਲਈ ਪ੍ਰਾਣ ਵਾਰਨ ਵਾਲਾ ਯੋਧਾ
(੪੩)ਸ਼ਹੀਦ ਗੰਜ- ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਦੇ ਅੰਤਿਮ ਸੰਸਕਾਰ ਦਾ ਅਸਥਾਨ
(੪੪)ਸ਼ਹੀਦੀ-1. ਸ਼ਹੀਦ ਦੀ ਪਦਵੀ 2.ਜੰਗ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਕੁਰਬਾਨੀ
(੪੫)ਸ਼ਹੀਦੀ ਸੋਧ-1.ਕੁਦਰਤੀ ਭੁੱਖ,ਅਕਾਲ ਦੇ ਹੁਕਮ ਅਨੁਸਾਰ ਹੋਈ ਪੀੜਾ 2.ਕੁਰਹਿਤੀਏ ਨੂੰ ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਵੱਲੋਂ ਹੋਈ ਤਾੜਨਾ
(੪੬)ਸ਼ਹੀਦੀ ਦੇਗ- 1. ਭੰਗ ਦੀ ਮਿੱਠੀ ਦੇਗ 2.ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਨਮਿੱਤ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਲੰਗਰ
(੪੭)ਸ਼ਹੀਦੀ ਪ੍ਰਸ਼ਾਦ-1.ਕੜਾਹ ਪ੍ਰਸ਼ਾਦ 2.ਪੰਜ ਸਿੰਘਾਂ ਲਈ ਭਾਵਨਾ ਨਾਲ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਭੋਜਨ
(੪੮)ਸ਼ਹੀਦੀ ਫੌਜ-1.ਸ਼ਹੀਦ ਸਿੰਘਾਂ ਦੀ ਸੈਨਾ2.ਅਕਾਲ ਦੀ ਗੁਪਤ ਫੌਜ
(੪੯)ਸ਼ਹੀਦੀ ਮਾਰ- ਸ਼ਹੀਦ ਸਿੰਘਾਂ ਵੱਲੋਂ ਹੋਈ ਤਾੜਨਾ2.ਕੁਕਰਮੀ ਨੂੰ ਸ਼ਹੀਦ ਸਿੰਘਾਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਇਆ ਦੁੱਖ
(੫੦)ਸੱਚਖੰਡ- 1.ਗੁਰਪੁਰੀ 2.ਖਾਲਸਾ ਦੀਵਾਨ 3.ਖਾਲਸੇ ਦਾ ਪੰਜਵਾਂ ਤਖਤ ਸ੍ਰੀ ਅਬਚਲ ਨਗਰ ਹਜ਼ੂਰ ਸਾਹਿਬ
(੫੧)ਸੱਚਖੰਡ ਵਾਸੀ-ਗੁਰਪੁਰੀ ਵਿੱਚ ਨਿਵਾਸ, ਪ੍ਰਲੋਕ ਗਮਨ
(੫੨)ਸੱਚਾ ਪਾਤਸ਼ਾਹ- ਸਤਗੁਰੂ
(੫੩)ਸਜਣਾ- ਤਿਆਰ ਹੋਣਾ,ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਬੈਠਣਾ,ਸ਼ਸਤਰ ਬਸਤਰ ਪਹਿਨਨੇ
(੫੪)ਸੱਤ ਸ੍ਰੀ ਅਕਾਲ – ਸਿੰਘਾਂ ਦਾ ਜੈਕਾਰਾ, ਕੂਚ ਅਤੇ ਦੀਵਾਨ ਦੀ ਸਮਾਪਤੀ ਤੇ ਉਚਾਰਨ ਕੀਤਾ ਜੈਕਾਰਾ
(੫੫)ਸਦਾ ਗੁਲਾਬ- ਕਿੱਕਰ,ਬਬੂਲ
(੫੬)ਸਦਾ ਗੁਲਾਬ ਦਾ ਮੁੱਖ ਮਾਂਜਣਾ-ਕਿੱਕਰ ਦੀ ਦਾਤਣ ਕਰਨਾ
(੫੭)ਸਫਾ ਜੰਗ- ਟਕੂਆ,ਕੁਹਾੜੀ
(੫੮)ਸਬਜ਼ ਪੁਲਾਓ-ਸਾਗ
(੫੯)ਸਬਜ਼ ਮੰਦਰ-ਬਿ੍ਛ, ਬ੍ਰਿਛ ਹੇਠ ਨਿਵਾਸ
(੬੦)ਸ਼ਬਦ-ਗੁਰਬਾਣੀ ਦੀ ਪਦ,ਸ੍ਰੀ ਮੁੱਖ ਵਾਕ ਛੰਦ
(੬੧)ਸ਼ਬਦ ਕੀਰਤਨ- ਗੁਰਬਾਣੀ ਦਾ ਗਾਇਨ
(੬੨)ਸ਼ਬਦ ਭੇਟ- ਗੁਰਬਾਣੀ ਪੜ੍ਹਨ ਅਤੇ ਗਾਉਣ ਵਾਲੇ ਦੀ
(੬੩)ਸਮੁੰਦਰ- ਦੁੱਧ
(੬੪)ਸਮੁੰਦਰਾਂ ਧਾਰੀ- ਦੂਧਾ-ਧਾਰੀ,ਕੇਵਲ ਦੁੱਧ ਪੀਣ ਵਾਲਾ
(੬੫)ਸ਼ਰਦਾਈ-1.ਘੋਟੀ ਹੋਈ ਭੰਗ 2.ਛੱਪੜ ਦਾ ਪਾਣੀ
(੬੬)ਸਰਦੌਨਾ- ਠੰਢ,ਸੀਤ,ਪਾਲਾ
(੬੭)ਸਰਦੌਨਾਂ ਮੁੱਠੀਆਂ ਭਰਦਾ ਹੈ-ਪਾਲਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ, ਕਾਂਬਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ
(੬੮)ਸਰਵ ਰਸ-ਲੂਣ,ਨਮਕ,ਇਸ ਦਾ ਨਾਮ ਰਾਮ-ਰਸ ਭੀ ਹੈ
(੬੯)ਸਰਬ ਲੋਹ- 1. ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ 2.ਲੋਹਾ, ਸ਼ਾਸਤਰ
(੭੦)ਸਰਬ ਲੋਹੀਆ- ਉਹ ਸਿੰਘ,ਜੋ ਕੇਵਲ ਲੋਹੇ ਦੇ ਭਾਂਡੇ ਵਿੱਚ ਛਕਦਾ ਹੋਵੇ
(੭੧)ਸਲੋਤਰ- 1.ਮੋਟਾ ਕੁਤਕਾਂ,ਮਧਰਾ ਅਤੇ ਮੋਟਾ ਡੰਡਾ 2.ਭੰਗ ਘੋਟਣਾ
(੭੨)ਸਵਾਇਆ – ਥੋੜ੍ਹਾ, ਕਮ,ਘੱਟ
(੭੩)ਸਵਾਰਾ – 1 ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੀ ਬੀੜ 2. ਕੂਚ ਪ੍ਰਸਥਾਨ
(੭੪)ਸਵਾਰਾਂ ਕਰਨਾ – ਚੜ੍ਹਾਈ ਕਰਨੀ, ਕੂਚ ਕਰਨਾ 2. ਪ੍ਰਲੋਕ ਗਮਨ
(੭੫)ਸਵਾ ਲੱਖ – ਇੱਕ, ਏਕ
(੭੬)ਸਵਾ ਲੱਖ ਫ਼ੌਜ – ਇੱਕ ਸਿੰਘ
(੭੭)ਸਾਉਗੂੀ- ਹਰਾ ਛੋਲੂਆ
(੭੮)ਸ਼ਾਹਜਹਾਂ – ਪੋਸਤ ਦਾ ਬੂਟਾ
(੭੯)ਸਾਕਤ – 1.ਗੁਰੂ ਤੋਂ ਬੇਮੁੱਖ , ਮਾਇਆ ਦਾ ਦਾਸ 2. ਧਰਮ ਤੋਂ ਪੱਤਰ
(੮੦)ਸਾਰ- ਲੋਹਾ,ਫੌਲਾਦ,ਸ਼ਸਤਰ
(੮੧)ਸਾਵੀ-ਮੂੰਗੀ
(੮੨)ਸਿਕਰੀ-ਨੱਕ ਚੂੰਢੀ, ਛੋਟਾ ਮੋਚਨਾ,ਕੰਡਾ ਕੱਢਣ ਵਾਲੀ ਚਿਮਟੀ
(੮੩)ਸ਼ਿਕਾਰੀ – ਵਿਭਚਾਰੀ,ਪਰ-ਇਸਤ੍ਰੀ ਗਾਮੀ
(੮੪)ਸਿੰਘ – ਖੰਡੇ ਦਾ ਅੰਮ੍ਰਿਤਧਾਰੀ ਸਿੱਖ
(੮੫)ਸਿੰਘਣੀ – ਸਿੱਖ ਮੱਤ ਦੀ ਧਾਰਨੀ ਇਸਤਰੀ
(੮੬)ਸਿਰਖਿੰਡੀ-ਸ਼ੱਕਰ
(੮੭)ਸਿਰ ਗੁੰਮ- 1. ਜਿਸ ਨੇ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਛੱਕ ਕੇ ਕੇਸ ਮੁਨਾਏ ਹਨ 2.ਢੂੰਂਡੀਆਂ ਜੈਨੀ
(੮੮)ਸਿਰ ਕਸਾ- 1.ਮੋਨਾ,ਮੰਡਿਤ 2.ਜੈਨੀ ਸਾਧ ਢੂੰਡੀਆ 3.ਸੰਨਿਯਾਸੀ
(੮੯)ਸਿਰ ਜੋੜਗੁੜ
(੯੦)ਸ਼ੀਸ਼ ਮਹਿਲ- ਟੁੱਟੀ ਹੋਈ ਛੰਨ: ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਦੀ ਆਕਾਸ਼ ਨਜ਼ਰ ਆਵੇ
(੯੧)ਸੁੱਕ-ਮਾਂਜ – ਨਿਰਾਹਾਰ – ਭੁੱਖਾਂ
(੯੨)ਸੁੱਖਦੇਈ ਸਿੰਘ-ਭੰਗ ਘੋਟ ਕੇ ਪਿਆਉਣ ਵਾਲਾ
੯੩)ਸੁੱਖਦੇਈ- ਤੁਲਾਈ,ਹੇਠ ਵਿਛਾਉਣ ਦਾ ਰੂੰ-ਦਾਰ ਵਸਤਰ
(੯੪)ਸੁੱਖ ਨਿਧਾਨ,ਸੁੱਖਾ- ਭੰਗ,ਵਿਜੀਆ
(੯੫)ਸੁਚਾਲਾ- ਲੰਙਾ, ਡੁੱਡਾ, ਤਿਮਰ ਲੰਗੀਆਂ
(੯੬)ਸੁਚੇਤਾ-1. ਝਾੜਾ 2. ਪੰਜ ਇਸ਼ਨਾਨਾਂ
(੯੭)ਸੁਚੇਤਾ ਤਾੜਨਾ- ਪੰਜ ਇਸ਼ਨਾਨਾ ਕਰਨਾ, ਹੱਥ ਪੈਰ ਤੇ ਮੂੰਹ ਧੋ ਕੇ ਤਿਆਰ ਹੋਣਾ
(੯੮)ਸੁਚੇਤੇ ਜਾਣਾ – ਸੋਚ ਲਈ ਬਾਹਰ ਜਾਣਾ,ਜੰਗਲ ਜਾਣਾ
(੮੯)ਸੁਜਾਖਾ – 1.ਚਲਨੀ,ਛਾਣਨੀ,2. ਗਿਆਨੀ
(੧੦੦)ਸੁੰਦਰੀ -ਝਾੜੂ, ਬੂਹਰੀ ਬਹੁਕਰ
(੧੦੧)ਸੁਨਹਿਰਾ – 1. ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਸਰਬਲੋਹ ਦਾ ਪਾਤਰ 2 ਕੁੰਡਾ
(੧੦੨)ਸੁਨਹਿਰੀਆ – ਉਹ ਗੁਰਭਾਈ ਜਿਸ ਨੇ ਇੱਕ ਪਾਤ੍ ਵਿੱਚ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਛਕਿਆ ਹੈ
(੧੦੩)ਸੁਰਗ – 1. ਮੁਸੀਬਤ, ਵਿਪਦਾ 2.ਨਿੰਦਰਾ,ਸੁਖਪਤੀ
(੧੦੩)ਸੁਰਗੁ-ਦੁਆਰੀਆਂ – ਨਕਟਾ
(੧੦੪)ਸੁਰਗਵਾਸ – 1.ਗਾੜ੍ਹੀ ਨੀਂਦ ਵਿੱਚ ਸੋਣਾ 2.ਮੌਤ
(੧੦੫)ਸੁਰਮਈ- ਸੁਰਮੇ ਰੰਗਾ, ਨੀਲਾ, ਕਾਲਾ
(੧੦੬)ਸੁਰਮਈ ਦਾਲਾਂ- ਲੋਹੇ ਦੇ ਭਾਂਡੇ ਵਿੱਚ ਰਿੱਦੀ ਦਾਲ,ਮਾਹਾਂ ਦੀ ਦਾਲ
(੧੦੭)ਸੂਬੇਦਾਰ – ਝਾੜੂ ਦੇਣ ਵਾਲਾ ਸਿੱਖ
(੧੦੮)ਸੂਰਮਾ – ਅੰਧਾ, ਨੇਤਰਹੀਣ
(੧੦੯)ਸੇਓੁ – ਪਿਓਦੀ ਬੇਰ
(੧੧੦)ਸ਼ੇਰ ਦੇ ਕੰਨ – ਭੰਗ ਛਾਨਣ ਵਾਲੇ ਰੁਮਾਲ ਦੇ ਲੜ
(੧੧੧)ਸੋਂਝਾ ਦੇਣਾ – 1.ਮਾਂਜਣਾ,ਸਾਫ ਕਰਨਾ 2.ਕੁਰੀਤੀਆ ਨੂੰ ਤਾੜਨਾ, ਅਪਰਾਧੀ ਨੂੰ ਦੰਡ ਦੇ ਕੇ ਸਿੱਧਾ ਕਰਨਾ
(੧੧੨)ਸੋਧਣਾ-ਕੁਰੀਤੀਆ ਨੂੰ ਤਾੜ ਕੇ ਸ਼ੁੱਧ ਕਰਨਾ ਮੁਲਕ ਫਤਿਹ ਕਰਨਾ ਚੰਦਾ ਵਸੂਲ ਕਰਨਾ
(੧੧੩)ਸੰਖੀ – ਮਾਸ ਦੀ ਹੱਡੀ
(੧੧੪)ਸੰਤੋਖਣਾ – ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਨੂੰ ਰੁਮਾਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਲਪੇਟਣਾ ਕਾਰਜ ਸਮਾਪਤ ਕਰਨਾ
(੧੧੫)ਸ੍ਰੀ ਸਾਹਿਬ – ਤਲਵਾਰ,ਕ੍ਰਿਪਾਨ
(੧੧੬)ਹਜ਼ਾਰ ਮੇਖੀ – ਗੋਦੜੀ,ਟਾਕੀਆਂ ਵਾਲੀ ਗੋਦੜੀ
(੧੧੭)ਹਜ਼ੂਰ ਸਾਹਿਬ- ਤਖ਼ਤ ਸ੍ਰੀ ਅਬਿਚਲ ਨਗਰ
(੧੧੮)ਹਜੂਰੀਆ – ਜਿਸ ਨੇ ਅਬਿਚਲ ਨਗਰ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕੀਤੀ ਹੈ 2.ਜੋ ਹਜ਼ੂਰ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਸੇਵਾ ਕਰਦਾ ਹੈ
(੧੧੯)ਹਜ਼ੂਰੀ ਪਰਨਾ – ਹੱਥ ਮੂੰਹ ਸਾਫ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਕੱਪੜਾ
(੧੨੦)ਹੱਥ ਸੁਚੇਤ ਕਰਨੇ – ਹੱਥ ਧੋਣੇ
(੧੨੧)ਹਰਨ ਹੋਣਾ – ਭੱਜਣਾ,ਨੱਠਣਾ
(੧੨੨)ਹਰਨੀ – ਮੱਖੀ, ਜੂੰ,ਯੂਕਾ
(੧੨੩)ਹਰਾ – ਸੁੱਕਾ, ਖੁਸ਼ਕ
(੧੨੪)ਹਾਜ਼ਰੀ ਭਰਨੀ – ਖਾਲਸੇ ਦੇ ਦੀਵਾਨ ਵਿੱਚ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਵੇਲੇ ਅਤੇ ਸੰਝ ਨੂੰ ਹਾਜ਼ਰ ਹੋਣਾ
(੧੨੫)ਹਰਾ ਕਰਨਾ – 1.ਸੁਕਾਉਣਾ, ਖੁਸ਼ਕ ਕਰਨਾ 2.ਧੋਣਾ, ਸਾਫ ਕਰਨਾ
(੧੨੬)ਹੀਰਾ – ਚਿੱਟਾ ਕੇਸ
(੧੨੭)ਹੀਰੇ ਚੁਗਣੇ – ਚਿੱਟੇ ਕੇਸ ਮੋਚਨੇ ਆਦਿ ਨਾਲ ਪੁੱਟਣੇ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਸਿੰਘ ਤਨਖ਼ਾਹੀਆ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ
(੧੨੮)ਹੁਕਮ ਸੱਤ – ਮਰਨਾ,ਚਲਾਣਾ ਕਰਨਾ
(੧੨੯)ਹੋਲਾਂ ਖੇਡਣਾ – 1.ਜੰਗ ਕਰਨਾ2.ਮੁਹੱਲਾ ਖੇਡਣਾ
(੧੩੦)ਹੋਲਾ ਮਹੱਲਾ – ਚੇਤ ਵਦੀ ਇੱਕ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ,ਜਿਸ ਦਿਨ ਸਿੰਘ ਨਕਲੀ ਜੰਗ ਕਰਦੇ ਹਨ
(੧੩੧)ਹੰਕਾਰਿਆ ਹੋਇਆ – ਪਾਟਿਆਂ,ਲੀਰਾਂ ਹੋਇਆ
(੧੩੨)ਹੰਨਾ – 1. ਲਿੰਗ, ਇੰਦਰੀ 2.ਇਸ ਦਾ ਨਾਉਂ ਘੋੜਾ ਭੀ ਹੈ
(੧੩੩)ਕਸਤੂਰਾ – ਸੂਰ
(੧੩੪)ਕਸਤੂਰੀ- ਖੋਪਾ,ਸੂਰ ਦੀ ਸਾਂਠ,ਖੱਲ ਚਮੜੀ
(੧੩੫)ਕੱਚਾ ਪਿੱਲਾ – ਰਹਿਤ ਮਰਿਆਦਾ ਵਿੱਚ ਢਿੱਲ ਮੱਠ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਜੋ ਸਿੰਘ ਧਰਮ ਦੇ ਨਿਯਮਾਂ ਨੂੰ ਜੋ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਹੀਂ ਧਾਰ ਦਾ
(੧੩੬)ਕੱਚਾ ਬੋਲਾ – ਸਿੰਘ ਧਰਮ ਵਿਰੁੱਧ ਬੋਲੀ,ਝੂਠਾ ਬਚਨ
(੧੩੭)ਕੱਚੀ ਬਾਣੀ – 1.ਗੁਰਬਾਣੀ ਤੋਂ ਭਿੰਨ ਕੋਈ ਹੋਰ ਬਾਣੀ 2 ਅਕਾਲ ਦੀ ਮਹਿਮਾ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਪਾਣੀ
(੧੩੮)ਕਛਹਿਰਾਂ – ਰੇਬਦਾਰ ਕਛ
(੧੩੯)ਕੱਟਾ – ਹਾਥੀ
(੧੪੦)ਕੋਠੌਤਾ – ਕਾਠ ਦਾ ਪਾਤ੍
(੧੪੧)ਕੱਪੜ ਬੀਜ – ਬੜੇਵਾਂ
(੧੪੨)ਕਮਰ ਕੱਸਾ ਕਰਨਾ – 1.ਕਮਰ ਬੰਨ੍ਹ ਕੇ ਤਿਆਰ ਹੋਣਾ 2.ਪ੍ਰਲੋਕ ਗਮਨ ਮਰਨਾ
(੧੪੩)ਕਮਰ ਕੱਸਾ ਖੁਲ੍ਹਵਾਉਣਾ – ਆਈ ਅਭਯਾਗਤ ਨੂੰ ਨਿਵਾਸ ਦੇਣਾ ਅਤੇ ਸੇਵਾ ਕਰਨੀ
(੧੪੪)ਕਰਦੌਨਾਂ – ਛੋਟੀ ਕਰਦ
(੧੪੫)ਕਰਾੜੀ – ਮੂਲੀ
(੧੪੬)ਕਲਗਾ – ਗੰਜਾ
(੧੪੭)ਕਲਗੀਧਰ – ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਸਾਹਿਬ ਜੀ
(੧੪੮)ਕੜਾਹ ਪ੍ਰਸ਼ਾਦ – ਤਿਹਾਵਲ,ਪੰਚਾਂਮਿ੍ਤ
(੧੪੯)ਕੜਾਕਾ – 1.ਭੁੱਖ ਨਿਰਾਹਾਰ ਰਹਿਣਾ 2.ਮੁਸੀਬਤ
(੧੫੦)ਕਾਜਾ – ਭੁੱਖਾਂ,ਅੰਨ ਦਾ ਨਾ ਮਿਲਣਾ
(੧੫੧)ਕਾਜਾ ਖੋਲ੍ਹਣਾ – ਭੋਜਨ ਕਰਨਾ
(੧੫੨)ਕਾਜੀ – ਮੁਰਗਾ
(੧੫੩)ਕਾਠਗੜ੍ਹ – ਚਿੰਤਾ,ਚਿਖਾ
(੧੫੪)ਕਾਣਾ – ਤੁਰਕ ਮੁਸਲਮਾਨ
੧੫੫)ਕਾਨੂੰਗੋ – ਖੂੰਡਾ,ਛਟੀ
(੧੫੬)ਕਾਰਦਾਰ – ਫਾਹੁੜਾ
(੧੫੭)ਕਾਰ ਭੇਟ – ਸਤਿਗੁਰੂ ਨਮਿੱਤ ਸੇਵਾ ਹਿਤ ਦਿੱਤੀ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਮਾਇਆ
(੧੫੮)ਕੀਰਤਨ – ਗੁਰਬਾਣੀ ਦਾ ਗਾਉਣਾ
(੧੬੦)ਕੁਹੀ – ਦਾਤੀ,ਦਾਤਰੀ
(੧੬੧)ਕੁਹੀ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ – ਦਾਤੀ ਨਾਲ ਘਾਹ ਅਥਵਾ ਖੇਤੀ ਵੱਢਣੀ
(੧੬੨)ਕੁੱਠਾ – ਮੁਸਲਮਾਨ ਰੀਤੀ ਨਾਲ ਮਾਰੇ ਜੀਵ ਦਾ ਮਾਸ
(੧੬੩)ਕੁਣਕਾ – 1.ਕੜਾਹ ਪ੍ਰਸਾਦ ਦਾ ਕਣ ਮਾਤਰ ਭੋਗ 2.ਕੜਾਹ ਪ੍ਰਸ਼ਾਦ

ਹੋਲੇ ਮਹੱਲੇ ਤੇ ਅਨੰਦਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਜਾ ਰਹੀ ਸੰਗਤ ਨੂੰ ਬੇਨਤੀ ਹੈ ਨੇਕ ਨੀਅਤ ਨਾਲ ਜਾਉ , ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਸ਼ਬਦ ਦਾ ਜਾਪ ਕਰਦਿਆ ਦਰਸ਼ਨ ਦੀਦਾਰੇ ਕਰੋ ਤੇ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਦੀਆਂ ਖੁਸ਼ੀਆਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰੋ ਜੀ । ਜਿਹੜੇ ਗੁਰੂ ਘਰ ਜਾ ਕੇ ਮਾੜੀ ਨੀਅਤ ਰੱਖਦੇ ਹਨ ਉਹਨਾ ਵਾਸਤੇ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦਾ ਉਚਾਰਨ ਕੀਤਾ ਸਲੋਕ ਯਾਦ ਆ ਗਿਆ ,
ਨਾਵਣ ਚਲੇ ਤੀਰਥੀ ਮਨਿ ਖੋਟੈ ਤਨਿ ਚੋਰ ॥ ਇਕੁ ਭਾਉ ਲਥੀ ਨਾਤਿਆ ਦੁਇ ਭਾ ਚੜੀਅਸੁ ਹੋਰ ॥
ਦੇਖਿਉ ਪਾਪਾਂ ਦਾ ਭਾਰ ਲਾਉਣ ਗਏ ਹੋਰ ਭਾਰ ਸਿਰ ਚਾੜ ਕੇ ਨਾ ਆਇਉ , ਇਸ ਲਈ ਸਾਫ ਨੀਅਤ ਤੇ ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਜੀ ਦੇ ਭੈ ਅੰਦਰ ਰਹਿ ਕੇ ਦਰਸ਼ਨ ਦੀਦਾਰੇ ਕਰਿਉ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਆਪ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਸਫਲ ਕਰਨ ਜੀ ।
ਜੋਰਾਵਰ ਸਿੰਘ ਤਰਸਿੱਕਾ ।

ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣਾ ਵਿਹਲਾ ਸਮਾਂ ਸਫਲ ਕਰਨ ਦੀ ਜਾਚ ਆ ਗਈ,
ਸਮਝ ਲੈਣਾ ਕਿ ਗੁਰੂ ਕਲਗੀਧਰ ਪਿਤਾ ਜੀ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ ਹਨ।ਸਮਾਂ ਸਫਲਾ ਕਿਵੇ ਕਰਨਾ ਹੈ?
ਹੱਥੀਂ ਸੇਵਾ ਕਰਨੀ ਤੇ ਸਿਮਰਨ ਤੇ ਬਾਣੀ ਦੇ
ਵੱਧ ਤੋ ਵੱਧ ਪਹਿਰੇ ਲਗਾਉਣੇ।।

ਗੁਰੂ ਅੰਗਦ ਦੇਵ ਸੱਚੇ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਲਿਖਦੇ ਹਨ ਕਿ
ਜੇ ਨੌਕਰ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਮਾਲਕ ਦਾ ਡਰ ਨਾ ਹੋਵੇ ਤਾਂ
ੳਹ ਨੌਕਰ ਕਹਾਉਣ ਦਾ ਵੀ ਹੱਕਦਾਰ ਨਹੀਂ ,
ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜੇ ਭਗਤ ਨੂੰ ਰੱਬ ਦਾ ਭੈਅ ਨਾ ਹੋਵੇ ਤਾਂ
ਉਹ ਭਗਤ ਕਹਾੳਣ ਦਾ ਹੱਕਦਾਰ ਨਹੀਂ !

ਬੰਦਿਆ ਨੀਂਦਾਂ ਆਉਣ ਪਿਆਰੀਆਂ
ਦਿਨ ਦੇ ਫਿਕਰ ਤਿਆਗ
ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਵੇਲੇ ਜਾਗ ਕੇ ਕਰ
ਉਸ ਰੱਬ ਨੂੰ ਯਾਦ
ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਜੀ

ਜਿਨ ਗੁਰ ਕਾ ਭਾਣਾ ਮੰਨਿਆ ਤਿਨ ਘੁਮਿ ਘੁਮਿ ਜਾਏ
ਜਿਨ ਸਤਿਗੁਰੁ ਪਿਆਰਾ ਦੇਖਿਆ ਤਿਨ ਕਉ ਹਉ ਵਾਰੀ ॥

ਗੁਰੂ ਰਾਮਦਾਸ ਜੀ ਲਿਖਦੇ ਹਨ ਕਿ,ਮੇਰੀ ਆਤਮਾ ਨੇ
ਐਸਾ ਪਤੀ ਲੱਭ ਲਿਆ ਹੈ ਜਿਸਨੇ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਮਰਨਾ,
ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਮੇਰੇ ਤੋਂ ੳਸ ਨੇ ਕਦੇ ਦੂਰ ਜਾਣਾ ਹੈ ਜ
ਦਕਿ ਸੰਸਾਰ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਸਦੀਵੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ

ਪਹਿਲੇ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਇੱਕ ਜਗਾ ਲਿਖਿਆ ਹੈ
ਕਿ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਮਾੜੀ ਜਾਤਿ ਵਾਲੇ ੳਹ ਬੰਦੇ ਹਨ
ਜਿਹੜੇ ਖਸਮ ਭਾਵ ਪਰਮਾਤਮਾ ਨੂੰ ਭੁੱਲੇ ਹੋਏ ਨੇ

ਉਠਦੇ ਬਹਿੰਦੇ ਸ਼ਾਮ ਸਵੇਰੇ ,
ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਕਹਿੰਦੇ ….
ਬਖਸ਼ ਗੁਨਾਹ ਮੇਰੇ , ਤੈਂਨੂੰ ਬਖਸ਼ਣਹਾਰਾ ਕਹਿੰਦੇ ……
ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਜੀ……,
ਸਾਰੇ ਜੱਪੋ ਜੀ ।।

ਮੇਰੇ ਮਾਲਕਾ ਆਪਣੇ ਹਰ ਸਿੱਖ ਨੂੰ ਔਕਾਤ ਜੋਗਾ ਰੱਖੀ,
ਕਿਸੇ ਦਾ ਮੁਥਾਜ ਨਾ ਹੋਵੇ,
ਮੁਥਾਜ ਹੋਵੇ ਤੇ ਆਪ ਜੀ ਦੇ ਸੋਹਣੇ ਚਰਨਾਂ ਦਾ

ਰੱਖੋ ਦਿਲਾਂ ਚ ਧਰਮਾਂ ਦਾ
ਕੋਈ ਝਗੜਾ ਝੇੜਾ ਨਈ
ਕੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਮੇਰਾ ਨਈਂ?
ਕੀ ਨਾਨਕ ਤੇਰਾ ਨਈਂ?

ਸਰਸਾ ਤੋੰ ਖਿਦਰਾਣੇ ਤਾਂਈ
ਕਿੰਨਾ ਬਣਦਾ ਪੰਧ ਦੱਸਿਓ
ਵਿੱਚ ਵਿਚਾਲੇ ਪੁੱਤ ਖੜ੍ਹੇ ਸੀ
ਕਿੰਨੀ ਉੱਚੀ ਕੰਧ ਦੱਸਿਓ
ਕਿਸ ਸੰਨ ਵਿੱਚ ਆਣ ਬੰਦੇ ਨੇ
ਖੜਕਾਈ ਸੀ ਸਰਹੰਦ ਦੱਸਿਓ
ਸ਼ਹਿਰ ਸੁਨਾਮ ਦਾ ਨਾਲ ਲੰਡਨ ਦੇ
ਕੀ ਬਣਿਆ ਸਨਬੰਧ ਦੱਸਿਓ
ਨਨਕਾਣਾ ਕਦੋੰ ਅਜ਼ਾਦ ਹੋਇਆ ਸੀ
ਲਛਮਣ ਸਿੰਘ ਤੇ ਜੰਡ ਦੱਸਿਓ
ਤੱਤੀ ਤਵੀ ਦਾ ਸੇਕ ਕਿੰਨਾ ਸੀ
ਠੰਡੇ ਬੁਰਜ ਦੀ ਠੰਡ ਦੱਸਿਓ
ਕਦੋਂ ਆਰਤੀ ਗਾਈ ਬਾਬੇ ਨੇ
ਜਪੁਜੀ, ਜਾਪੁ, ਅਨੰਦ ਦੱਸਿਓ
ਕਾਹਤੋਂ ਸੂਰਮੇ ਲਹਾਈ ਖੋਪਰੀ
ਕਿਵੇਂ ਕਟੀਂਦੇ ਬੰਦ ਦੱਸਿਓ
ਕੀਹਨੇ ਨੀਲਾ ਤਾਰਾ ਚਾੜ੍ਹਿਆ
ਕਿਹੜੇ ਸੀ ਰਜ਼ਾਮੰਦ ਦੱਸਿਓ
ਘੁੱਦਿਆ ਕਾਹਤੋਂ ਕੌਮ ਸਾਡੀ ਤੇ
ਕਰੀਚਣ ਲੋਕੀਂ ਦੰਦ ਦੱਸਿਓ
ਕਿੰਨੇ ਪੁੱਤ ਕਮਾਦੋਂ ਲੱਭੇ
ਹਾਲੇ ਕਿੰਨੇ ਨਜ਼ਰਬੰਦ ਦੱਸਿਓ

ਦੁੱਖਾਂ ਚ ਤੂੰ ਏ,
ਸੁੱਖਾ ਚ ਤੂੰ ਏ,
ਧੁੱਪਾ ਚ ਤੂੰ ਏ ,
ਛਾਂਵਾ ਚ ਤੂੰ ਏ,
ਤੇਰਾ ਨਾਮ ਏ ਵਾਹਿਗੁਰੂ

ਖੰਡੇ ਵਾਲੇ ਬਾਪੂ ਧੰਨ ਧੰਨ ਬਾਬਾ ਦੀਪ ਸਿੰਘ ਜੀ
ਮਹਾਰਾਜ ਜੀ ਦਾ ਅੱਜ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਪੁਰਬ ਹੈਂ
ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਦਿਆਂ ਹੋਇਆਂ
“ਬੋਲੋ ਜੀ ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਜੀ”
26 ਜਨਵਰੀ 2022

ਜਿਸ ਕਉ ਹਰਿ ਪ੍ਰਭੁ ਮਨਿ ਚਿਤਿ ਆਵੈ ॥
ਸੋ ਸੰਤੁ ਸੁਹੇਲਾ ਨਹੀ ਡੁਲਾਵੈ ॥
ਜਿਸੁ ਪ੍ਰਭੁ ਅਪੁਨਾ ਕਿਰਪਾ ਕਰੈ ॥
ਸੋ ਸੇਵਕੁ ਕਹੁ ਕਿਸ ਤੇ ਡਰੈ ॥
ਜੈਸਾ ਸਾ ਤੈਸਾ ਦ੍ਰਿਸਟਾਇਆ ॥
ਅਪੁਨੇ ਕਾਰਜ ਮਹਿ ਆਪਿ ਸਮਾਇਆ ॥